Zaburzenia tikowe to problemy neurologiczne, które często prowadzą do poważnych konsekwencji w codziennym życiu pacjenta. Mimowolne ruchy lub odgłosy utrudniają zarówno naukę, jak i kontakty społeczne. Wraz z postępem prac nad zaburzeniami neurologicznymi widoczna staje się potrzeba kompleksowej i spersonalizowanej opieki nad osobami dotkniętymi tymi problemami.
Przegląd literatury
Artykuł Behavioral Interventions for Children and Adults with Tic Disorder porusza kwestie interwencji behawioralnych stosowanych u dzieci i dorosłych z zaburzeniami tikowymi. Jego autorzy podjęli się ówcześnie przeglądu dostępnej literatury naukowej, którą udało się zebrać na przestrzeni 40 lat.
Praca przeglądowa prezentuje efektywność różnych metod interwencji behawioralnych. Są nimi szkolenie świadomości, trening samokontroli, terapia skupiona na habituacji i trening umiejętności społecznych w zakresie redukcji tików i poprawy jakości życia pacjentów.
Skuteczność metod behawioralnych
Autorzy artykułu przeanalizowali wyniki badań przeprowadzonych w latach 1980-2020 na grupach dzieci i dorosłych z chorobami neurologicznymi. Obejmowały one pacjentów z zaburzeniami tikowymi, zmagających się z zespołem Tourette’a, chorobą Huntingtona lub chorobą Parkinsona.
Ze zgromadzonych badań wynika, że metody behawioralne często dawały pozytywne rezultaty, zwłaszcza w połączeniu z farmakoterapią. Ponadto kompleksowe podejście do terapii, które łączy leczenie farmakologiczne i behawioralne, umożliwia znaczące zmniejszenie nasilenia tików i towarzyszących im problemów takich jak zaburzenia emocjonalne czy społeczne.
Podejścia behawioralne
W artykule przedstawiono opis czterech podejść behawioralnych, które okazały się skuteczne w leczeniu zaburzeń tikowych.
- Trening świadomości: polega na uczeniu pacjentów rozpoznawania tików i czynników, które je wywołują, co umożliwia ich kontrolowanie.
- Trening samokontroli: to uczenie pacjentów zastępowania tików innymi zachowaniami. Może to być np. głębokie oddychanie lub skupianie się na innym ruchu ciała.
- Terapia skupiona na habituacji: polega na wystawianiu pacjentów na tik przez dłuższy czas. Ma to prowadzić do zanikania tików przez brak reakcji na ich występowanie.
- Trening umiejętności społecznych: to ćwiczenie z pacjentami strategii radzenia sobie w sytuacjach społecznych, które mogą uaktywniać tiki.
Czytaj także: Tiki u dzieci z ADHD i jak sobie z nimi radzić – porady dla rodziców
Znaczenie interwencji behawioralnych dla pacjentów
Wdrożenie wyżej wymienionych interwencji do terapii zaburzeń tikowych może zwiększyć jej efektywność i poprawić stan pacjentów. Zastosowanie metod behawioralnych w terapii ma korzystny wpływ na jakość życia pacjentów, zwłaszcza na poziom lęku i innych negatywnych emocji.
Rekomendacje dla praktyki terapeutycznej w zaburzeniach tikowych
Wnioski płynące z artykułu mogą być przydatne w praktyce terapeutycznej z pacjentami z zaburzeniami tikowymi, szczególnie w holistycznym podejściu do opieki nad nimi. Niemniej decydując się na wykorzystanie interwencji behawioralnych w leczeniu tych zaburzeń, warto skonsultować się z doświadczonym specjalistą. Optymalne efekty terapii można bowiem uzyskać również przy pomocy innych sprawdzonych metod i narzędzi