Głównymi substancjami stosowanymi przy leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) są stymulanty, czyli amfetamina i pochodne, w tym metylofenidat.
Substancje te działają poprzez blokowanie wychwytu zwrotnego noradrenaliny i dopaminy (amfetamina zwiększa również wydzielanie dopaminy).
W związku z nadużywaniem stymulantów przez osoby bez ADHD (np. studentów przygotowujących się do sesji i pragnących zwiększyć swoje zdolności poznawcze), istnieją dość duże obawy, co do stosowania tych leków. Podnoszone są kwestie blokowania apetytu, możliwość uzależnienia, utrata wzrostu, psychozę czy ryzyko stosowania stymulantów u osób z chorobami serca.
Metylofenidat i ryzyko sercowo-naczyniowe
Ponieważ metylofenidat i amfetamina mogą podnosić ciśnienie krwi oraz tętno, wydawałoby się, że leki te mogą zwiększać ryzyko powikłań przy stosowaniu u pacjentów z chorobami serca.
Po pierwsze jednak efekt podniesienia tętna nie występuje często i jest przemijający. Po drugie zmiany te rzadko kiedy są znamienne klinicznie (tzn. człowiek najczęściej ich nie odczuwa).
Nowa meta-analiza
W ostatnich tygodniach opublikowana w JAMA Networks Open meta-analizę, która podsumowuje dotychczasowe badania na temat efektów sercowo-naczyniowych przyjmowania leków na ADHD.
Podsumowano w nim 19 badań obserwacyjnych, obejmujących 3,9 miliona uczestników (dzieci, nastolatków i dorosłych, 61% płci męskiej). Czas obserwacji uczestników wynosił od 0,25 do 9,5 roku (mediana 1,5 roku).
Obliczone ryzyka względne wskazują na brak związku między zastosowaniem leków na ADHD i jakimikolwiek chorobami sercowo-naczyniowymi u dzieci i nastolatków, młodych i w średnim wieku dorosłych ani dorosłych starszych.
Nie stwierdzono żadnych znamiennych zależności dla stymulantów ani innych leków na ADHD.
Szczegółowe asocjacje
Analiza oceniała ryzyka (nie stwierdzono wpływu leków na ADHD) dla poszczegónych zdarzeń sercowo-naczyniowych:
- zatrzymania akcji serca
- arytmii
- chorób naczyniowych mózgu
- zawału serca
Nie stwierdzono także efektów leków na choroby sercowo-naczyniowe u kobiet ani osób z wcześniej istniejącymi chorobami serca i naczyń krwionośnych.
Wnioski
Jest to kolejne badanie dowodzące braku negatywnego wpływu leków na choroby sercowo-naczyniowe u pacjentów z ADHD.
Podkreślam jednak, że decyzję o włączeniu/odstawieniu każdego leku powinien podejmować lekarz, w porozumieniu z pacjentem.
Osoby zainteresowane tematyką najnowszych informacji naukowych ze świata ADHD zapraszamy na naszą grupę ADHD u dzieci, ADHD u kobiet oraz ADHD u dorosłych.
Zapraszam też do subskrybowania naszego kanału na YT, gdzie zajmujemy się tematyką ADHD.