Pandemia COVID-19 zrewolucjonizowała podejście do pracy, stawiając wiele osób przed wyborem: praca zdalna, powrót do biura czy hybrydowy model pracy? W ostatnich latach praca zdalna lub hybrydowa stały się elastycznym przywilejem wielu miejsc pracy.
Jednak niektóre organizacje nadal twierdzą, że fizyczna obecność jest niezbędna dla produktywności. Rozdźwięk w opiniach został niedawno podkreślony w Wielkiej Brytanii, gdy rząd poparł związek między zwiększoną produktywnością a pracą zdalna. Podczas gdy Amazon wezwał pracowników do biura. Obie instytucje wydały sprzeczne komunikaty prasowe tego samego dnia. Co w takim razie mówią badania dotyczące produktywności, zdrowia psychicznego i preferencji pracowników w nowej rzeczywistości zawodowej?
Praca zdalna: wygoda czy obniżona efektywność?
Praca z domu początkowo wydawała się idealnym rozwiązaniem. Brak dojazdów i elastyczne godziny pracy sprzyjały wygodzie i wydajności. Jednak badania pokazują, że pełnoetatowa praca zdalna może zmniejszyć produktywność o 4-19% w porównaniu z pracą w biurze. Wynika to z trudności w utrzymaniu koncentracji i izolacji od zespołu (Gibbs, 2023), (Emanuel, 2023). Jednocześnie w badaniach pracownicy deklarują wyższą produktywność niż menadżerowie zespołów (Bloom, 2023).
Natomiast badanie przeprowadzone w 2023 r. z udziałem 400 osób wykazało, że pracownicy niepełnosprawni czuli, że mają większą autonomię i kontrolę, pracując w domu. To pozwoliło im lepiej dbać o swoje zdrowie i samopoczucie, a 85% z nich poczuło się bardziej produktywnych. Można wnioskować, że praca zdalna ogranicza bariery.
Czytaj także: Praca z osobami z ADHD, czyli po drugiej stronie mocy
Zdrowie psychiczne a praca
W przeciwieństwie do produktywności, badania nad pracą zdalną i dobrostanem dają bardziej jednoznaczne wyniki. Praca zdalna, szczególnie w ramach hybrydowego modelu pracy, konsekwentnie przyczynia się do zmniejszenia negatywnych objawów stresu. Dodatkowo zwiększa satysfakcję z pracy, wprowadzą większą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym i poprawia ogólny dobrostan (Montero, 2024) (Samriddha,2023).
Jednak należy mieć na uwadze, że dla niektórych grup, takich jak kobiety łączące pracę z obowiązkami domowymi, może być źródłem dodatkowego obciążenia. Próba wydajności podczas pracy zdalnej przy płaczącym dziecku niekoniecznie doprowadzi do dobrostanu. Zacieranie granic między życiem zawodowym a prywatnym często prowadzi do przeciążenia psychicznego. Praca w biurze ma swoje korzyści, zwłaszcza w kontekście budowania więzi społecznych. Jednak powrót do biura może zwiększyć stres u osób, które cenią sobie autonomię i komfort pracy zdalnej.
Hybrydowy model pracy lepszy?
Model hybrydowy, który łączy pracę w biurze i zdalną, wydaje się najbardziej efektywny ze wszystkich form. Daje możliwość korzystania z zalet i pracy zdalnej i stacjonarnej. Należą do nich:
- większa elastyczność – pracownicy mogą dostosować dni pracy w biurze i zdalnie do swoich potrzeb i obowiązków; gotowanie ziemniaków w czasie pracy zdalnej czy wyjście do lekarza, będąc w mieście w biurze;
- możliwość pracy podczas lekkiej infekcji;
- poprawa samopoczucia i redukcja stresu – dni pracy zdalnej pozwalają unikać uciążliwych dojazdów, co zmniejsza poziom stresu i zmęczenia; pracownicy szybciej kończą pracę i zajmują się życiem prywatnym; jednocześnie kilka dni w tygodniu jeżdżą do biura i mają kontakt z ludźmi;
- lepsza współpraca i budowanie relacji – możliwość budowania relacji przy jednoczesnym odpoczynku od siebie nawzajem – bez konieczności spędzania ze sobą czasu biurko w biurko 5 dni z rzędu; mniej konfliktów, odpoczynek od siebie nawzajem, cieszenie się swoim towarzystwem, gdy wypada dzień biurowy; mentoring, udział w kreatywnych warsztatach;
- zachowanie wysokiej produktywności – lepsze skupienie w spokojnym środowisku domowym w dni przeznaczone na pracę koncepcyjną oraz na intensywną współpracę zespołową w biurze;
- personalizacja miejsca pracy – hybrydowy model daje pracownikom większą kontrolę nad tym, gdzie i jak wykonują swoje obowiązki, co zwiększa ich zaangażowanie i satysfakcję z pracy; przykładowo możliwość połączenia dłuższego wyjazdu do rodziców na święta i pracy bez konieczności brania urlopu.
Co istotne, pracodawcy odgrywają kluczową rolę w skutecznym wdrożeniu modelu hybrydowego. Badania pokazują, że odpowiednie szkolenia menedżerskie są kluczowe dla zarządzania zespołami zdalnymi i hybrydowymi. Managerowie muszą nauczyć się, jak skutecznie monitorować wyniki pracy, zachęcać do współpracy i budować zaangażowanie zespołu również na odległość.
Czytaj także: ADHD a ścieżka kariery
Młode pokolenia zmienia kulturę pracy
Millenialsi i przedstawiciele pokolenia Z kwestionują tradycyjne podejście do kariery. Dla wielu z nich praca jest tylko jednym z elementów życia, a nie jego celem. Wartości takie jak równowaga życiowa, elastyczność i wsparcie psychologiczne stają się coraz ważniejsze, co wymusza na firmach dostosowanie się do nowych oczekiwań pracowników.
Można powiedzieć, że przyszłość leży w elastyczności. Firmy, które zrozumieją potrzeby swoich pracowników i odpowiednio dostosują modele pracy, mogą liczyć na większe zaangażowanie, wydajność i satysfakcję zespołu. Kluczowe jest, aby każda organizacja znalazła rozwiązanie najlepiej dopasowane do swoich celów i kultury organizacyjnej.