Marihuana w ADHD: przegląd badań

Czy konopie pomagają w ADHD? Wielu pacjentów z ADHD twierdzi, że marihuana łagodzi ich objawy ADHD. Co mówią na ten temat badania? Sprawdzamy przegląd badań dotyczących wpływu marihuany na objawy ADHD.

Stosowanie marihuany w ADHD 

Wiele osób z ADHD twierdzi, że stosowanie marihuany łagodzi objawy tego zaburzenia. Niestety, nawet dowody pochodzące z samoocen użytkowników marihuany, dotyczące jej wpływu na ich koncentrację, są niezwykle skąpe. Sprawdźmy wyniki przeglądu badań z 2022 roku. 

Wpływ marihuany na objawy ADHD — przegląd systematyczny 

Przegląd badań dotyczących wpływu marihuany na ADHD obejmował 39 badań. Jak się okazało, tylko jedno z nich było badaniem randomizowanym i kontrolowanym (z placebo; RTC). Nie zaobserwowano jednak żadnego istotnego wpływu konopii na ADHD. Większość literatury składała się z badań przekrojowych, które oceniają związek między nasileniem ADHD a używaniem konopi. 15 badań dotyczyło neuropsychiatrycznych skutków konopi na ADHD, wykorzystując baterię testów neuropsychiatrycznych lub neuroobrazowanie. Niemniej stężenie i ilość użytego THC i CBD nie zostały dobrze zmierzone w większości badań.

Chociaż niektóre badania wskazywały, że konopie poprawiały objawy ADHD, większość badań wskazywała, że je pogarszały lub nie miały na nie wpływu. 

Ograniczenia literatury obejmują zatem brak obiektywnych pomiarów ekspozycji na konopie indyjskie i ich wpływu na objawy ADHD. Są to także nieścisłości (wielorakość) stosowanych definicji, nadpróbkowanie oraz małe rozmiary prób badawczych.

Czytaj także: Pseudonauka. To lubię. „Moda” na ADHD i „uzależniające leki”

Badanie wpływu konopii na ADHD

Dlaczego analizowano tylko 39 badań? Po wykluczeniu duplikatów zidentyfikowano 1401 unikalnych rekordów ze wszystkich baz danych i list referencyjnych. Następnie po selekcji tytułów i streszczeń wykluczono 1156 rekordów. Badacze przeszukali pełne teksty pozostałych 245 rekordów i wykluczyli 206 z nich. Głównym powodem wykluczenia były niekwalifikujące się wyniki. W nich te, które dotyczyły innych zaburzeń psychicznych (np. zaburzenia związane z używaniem substancji, zespół Tourette’a… itp.). Proces selekcji artykułów z powodami ich wykluczenia jest udokumentowany w treści badania.

Brak wysokiej jakości dowodów jest ograniczeniem literatury. Przy tylko jednym RCT i bardzo niewielu badaniach prospektywnych. Większość obecnych dowodów składa się z badań przekrojowych i raportów przypadków o niższej jakości — bez długoterminowej obserwacji. Tymczasem ADHD jest zaburzeniem, które zwykle wymaga długoterminowego leczenia w celu opanowania objawów. Istotne jest więc zbadanie długoterminowych skutków stosowania konopi w ADHD. Większość badań uwzględnionych w tym przeglądzie nie wykorzystywała także obiektywnych miar do oceny konopi.

WAŻNE: Omawiany przegląd badań nie był finansowany z żadnego konkretnego grantu od agencji finansujących z sektora publicznego, komercyjnego czy non-profit.

Czy marihuana pomaga w ADHD? Stonerchef o konopiach w ADHD

Chociaż niektóre osoby z ADHD używają marihuany jako formy samoleczenia, dowody nie popierają ich stosowania. Dlaczego? Ponieważ konopie bogate w THC mają negatywny wpływ na uwagę i funkcje wykonawcze. Wyizolowany wpływ CBD na temat objawów i patofizjologii ADHD nie jest zaś dobrze znany. Biorąc pod uwagę obecne dowody, produkty kannabinoidowe, w tym konopie roślinne i syntetyczne kannabinoidy (np. dronabinol i nabiximols) nie są zalecane w leczeniu ADHD. 

Tymczasem Stonerchef w swoich materiałach informuje, że marihuana jest opcją dla osób z ADHD. Co więcej opcją „lepszą”, „zdrowszą”, „NATURALNĄ” niż leki. Obecnie zaś NIE MA wystarczających dowodów, aby zalecać stosowanie marihuany w leczeniu ADHD. 

Uzależnienia w ADHD a leczenie ADHD 

Związek między ADHD a nadużywaniem substancji (SUD) jest dobrze znany. Raporty wskazują, że wskaźnik rozpowszechnienia SUD wśród dorosłych z ADHD wynosi 45% (Jacob i in., 2007; Lee i in., 2011). Wszystkie badania obserwacyjne, które porównywały użytkowników konopi z ADHD lub bez, wykazały, że pacjenci z cięższymi objawami ADHD mieli wyższy poziom używania konopi (Weissenberger i in., 2018; Upadhyaya i Carpenter, 2008; Petker i in., 2020, 2021; Ahlers).

Należy wiedzieć, że leki stymulujące stosowane w ADHD, nie tylko pomagają w objawach tego zaburzenia. Wpływają na jakość (2) i długość życia (3, 4, 5). Włączenie leczenia w ADHD zmniejsza ryzyko uzależnienia od różnych substancji (6, 7). Obniża też ryzyko hospitalizacji czy zachowań samobójczych wśród osób z ADHD (8, 9, 10)

Jednak według Stonerchefa, nauka, którą propaguje dr hab. n. med. Jarosław Jóźwiak, założyciel mediów PsychiatraPlus, jest „metodycznym ściekiem”.

— Najważniejsze badanie dotyczące ADHD, czyli badanie MTA (11), którego wyniki opublikowano już w 1999 roku wykazało, że to właśnie stosowanie stymulantów w ADHD przynosi najlepsze efekty dla osób z tym zaburzeniem neurorozwojowym — wskazuje dr hab. n. med Jarosław Jóźwiak.

Literatura ADHD

1. Przegląd systematyczny badań dotyczących wpływu używania konopii na ADHD: 2022, Cannabis use in Attention – Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD): A scoping review. J Psychiatr Res. 2023 Jan;157:239-256. doi: 10.1016/j.jpsychires.2022.11.029. Epub 2022 Nov 25. PMID: 36508935.
2. Leczenie ADHD polepsza jakość życia: Alessio Bellato I in., 2024, Systematic Review and Meta-Analysis: Effects of Pharmacological Treatment for Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder on Quality of Life, J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, doi: 10.1016/j.jaac.2024.05.023. 
3. Mniejsza śmiertelność pacjentów z ADHD z powodów naturalnych i nienaturalnych (szczególnie tych): Li L, Zhu N, Zhang L i in., 2024, ADHD Pharmacotherapy and Mortality in Individuals With ADHD, JAMA, 10.1001/jama.2024.0851.
4. Krótsze życie osób z ADHD nawet o 12 lat w porównaniu z rówieśnikami o podobnym stanie zdrowia: Barkley, R. A., & Fischer, M., 2019, Hyperactive Child Syndrome and Estimated Life Expectancy at Young Adult Follow-Up: The Role of ADHD Persistence and Other Potential Predictors, Journal of Attention Disorders, 907-923, doi: 10.1177/1087054718816164. 
5. ADHD wiąże się z krótszą oczekiwaną długością życia: O’Nions E I in., 2025, Life expectancy and years of life lost for adults with diagnosed ADHD in the UK: matched cohort study. Br J Psychiatry. 2025 Jan 23:1-8. doi: 10.1192/bjp.2024.199.
6. Leki na ADHD zmniejszają ryzyko używania substancji i przypadkowego zatrucia lub przedawkowania: Levin FR i in., 2024, Treating Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder Matters, JAMA, doi: 10.1001/jama.2024.1755.
7. Leki na ADHD nie są związane ze zwiększonym wskaźnikiem nadużywania substancji. W rzeczywistości wskaźnik w był niższy wśród osób, którym przepisano leki na ADHD: Zheng Chang i in., 2014, „Stimulant ADHD medication and risk for substance abuse”, J Child Psychol Psychiatry, doi: 10.1111/jcpp.12164.
8. Zmniejszone ryzyko zachowań samobójczyych, hospitalizacji psychiatrycznej i niepsychiatrycznej: Taipale H i in., 2024, „Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder Medications and Work Disability and Mental Health Outcomes”, JAMA Netw Open, doi:10.1001/jamanetworkopen.2024.2859. 
9. Leki stymulujące wiązały się ze zmniejszonym ryzykiem prób samobójczych u pacjentów z ADHD Zheng Chang I in., 2020, Medication for Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder and Risk for Suicide Attempts, Biol Psychiatry 452-458, doi: 10.1016/j.biopsych.2019.12.003. 
10. Stosowanie leków na ADHD u nastolatków i dorosłych wiązało się z mniejszą liczbą hospitalizacji z powodu chorób psychicznych i niepsychiatrycznych i z mniejszym ryzykiem zachowań samobójczych: Heidi Taipale I in., 2024, Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder Medications and Work Disability and Mental Health Outcomes, JAMA Netw Open, doi: 10.1001/jamanetworkopen.2024.2859.
11. 14-miesięczne randomizowane badanie kliniczne strategii leczenia zaburzeń uwagi i nadpobudliwości psychoruchowej:A 14-month randomized clinical trial of treatment strategies for attention-deficit/hyperactivity disorder. The MTA Cooperative Group. Multimodal Treatment Study of Children with ADHD. Arch Gen Psychiatry. 1999 Dec;56(12):1073-86. doi: 10.1001/archpsyc.56.12.1073. PMID: 10591283.

Dodatkowa literatura dotycząca ADHD

Konsensus Europejski w sprawie diagnostyki i leczenia ADHD: Kooij J.J.S. i in., Updated European Consensus Statement on diagnosis and treatment of adult ADHD, European Psychiatry, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30453134/. 

Przy ADHD z towarzyszącym zaburzeniem związanym z używaniem substancji psychostymulujących (SUD) wskazane jest stosowane stymulantów w odpowiednio dobranej dawce: Perugi G I in., 2019, Pharmacotherapeutic strategies for the treatment of attention-deficit hyperactivity (ADHD) disorder with comorbid substance-use disorder (SUD), Expert Opin Pharmacother, 343-355, 10.1080/14656566.2018.1551878.

Ok 60% dorosłych z ADHD ma uzależnienia behawioralne: Giacomo Grassi I in., 2024, Prevalence and clinical phenotypes of adult patients with attention deficit hyperactivity disorder and comorbid behavioral addictions,J Behav Addict, 473-481, doi: 10.1556/2006.2024.00020.