Otyłość i depresja są poważnymi problemami zdrowotnymi, które mają negatywny wpływ na jakość życia. Stąd zależność między masą ciała a problemami ze zdrowiem psychicznym u pacjentów jest coraz bardziej interesującym i palącym tematem badawczym. Odpowiedzi dostarczają analizy przeprowadzane z udziałem par bliźniąt.
Depresja a masa naszego ciała – badania
Otyłość i depresja to dwa najczęstsze i najpoważniejsze problemy zdrowotne na świecie. Ponadto choroby te często współwystępują u pacjentów, co sugeruje istnienie między nimi związku przyczynowo-skutkowego. Kierunek i mechanizmy tej relacji nie są jednak do końca znane.
Korelacja związana z masą ciała a objawami depresji została zbadana z udziałem bliźniąt. Analizy te pozwoliły ocenić wpływ czynników genetycznych i środowiskowych na badane zmienne, wykorzystując modelowanie różnic między rodzeństwem. Uwzględniały takie wskaźniki jak BMI, obwód talii i wskaźnik WHR.
Badacze wykorzystywali także różne miary objawów depresji – kwestionariusz samoczynny depresji i skala depresji Becka.
Metodologia badania
Prace opierały się na analizie danych pochodzących od bliźniąt ze szwedzkiego badania Study of Twin Adults: Genes and Environment (STAGE) i australijskiego Twin Obesity and Metabolism Study (TOMS).
STAGE obejmowało 8 453 pary bliźniąt urodzonych w latach 1959-1985. 3 596 par w wieku 20-46 lat wypełniło kwestionariusz samoczynny depresji (SMFQ).
TOMS dostarczyło danych od 4 046 par bliźniąt urodzonych w latach 1972-1979. 2 761 par w wieku 25-32 lat wypełniło skale depresji Becka (BDI).
Metoda modelowania różnic między bliźniakami pozwalała oszacować wariancje i kowariancje badanych zmiennych związanych z czynnikami genetycznymi oraz środowiskowymi – wspólnymi i indywidualnymi dla każdej pary rodzeństwa.
Czytaj także: Wpływ leków przeciwdepresyjnych na przyrost masy ciała
Wyniki
Według analiz wpływ czynników genetycznych i środowiskowych na związek między wskaźnikami związanymi z masą ciała a objawami depresji jest różny w zależności od wieku.
W STAGE u młodszych osób (20-33 lat) większy wpływ na omawianą zależność wydawał się mieć czynnik genetyczny. U starszych osób (34-46 lat) korelacja ta była związana z kwestiami środowiskowymi wspólnymi dla rodzeństwa.
W TOMS znaczący wpływ u młodszych badanych (25-28 lat) miał indywidualny czynnik środowiskowy. W przypadku starszych osób (29-32 lat) większe oddziaływanie wykazały geny.
Wnioski i ograniczenia
Wnioski z powyższych badań są ważne z punktu widzenia zdrowia i dobrostanu psychicznego ludzi. Potwierdzają związek między wskaźnikami związanymi z masą ciała a objawami depresji. Tłumaczą także, że może on być zależny od wielu zmiennych.
Analizy badaczy podkreślają również potrzebę dbania o zdrowy styl życia. Ryzyko wystąpienia depresji można zmniejszyć, utrzymując m.in. odpowiednią masę ciała.
Omawiane analizy nie uwzględniły jednak innych czynników, które też mogą wpływać na tę korelację. Są nimi – stosowana dieta, aktywność fizyczna, aktualny stan zdrowia, przyjmowane leki, ekspozycja na stres, wsparcie społeczne i współwystępowanie innych zaburzeń psychicznych. Dlatego potrzebne są dalsze badania, które wykorzystają dane prospektywne i obiektywne oraz będą kontrolować inne potencjalne, zakłócające zmienne.
