Naukowcy z Uniwersytetu Aalto oraz Uniwersytetu Helsińskiego postanowili zbadać, jakie cechy osobowościowe i poznawcze sprzyjają sprawnemu korzystaniu z nowoczesnych narzędzi technologicznych oraz co decyduje o łatwości obsługi komputera.
Technologie cyfrowe integralną częścią codzienności
W dobie dynamicznego rozwoju technologicznego coraz więcej zawodów wymaga od nas zaawansowanej znajomości obsługi komputera. Pracujemy z arkuszami kalkulacyjnymi, prowadzimy wideokonferencje, korzystamy z różnorodnych aplikacji – zarówno w pracy, jak i w życiu codziennym. Technologie cyfrowe stały się integralną częścią naszej codzienności. W odpowiedzi na to zjawisko zbadano, dlaczego niektóre osoby radzą sobie lepiej z nowymi technologiami i obsługą komputera.
Kto lepiej radzi sobie z nowymi technologiami. Badanie
Uczestnikami badania było 88 osób w wieku od 20 do 65 lat. Kryteria rekrutacji obejmowały posiadanie pełnej zdolności prawnej, normalny lub skorygowany do normalnego wzrok oraz biegłą znajomość języka fińskiego. Uczestnicy musieli wykazywać również brak zdiagnozowanych specyficznych trudności w uczeniu się oraz zatrudnienie w momencie przeprowadzania badania. Dane zbierano w okresie od września 2022 roku do lutego 2023 roku.
Uczestnicy wykonali 18 różnych zadań, które obejmowały instalację oprogramowania, nawigację w systemie, korzystanie z arkuszy kalkulacyjnych oraz wypełnianie formularzy. Ogólne zdolności poznawcze uczestników zostały oszacowane przy użyciu Skali Inteligencji Wechslera dla Dorosłych (WAIS-IV).
Zdolności poznawcze odpowiedzialne za biegłość w obsłudze komputera?
Naukowcom udało się wykazać, że umiejętności poznawcze mają istotny wpływ na zdolność wykonywania typowych zadań przy użyciu komputera. Osoby o wyższych zdolnościach poznawczych częściej wykonywały zadania poprawnie i w krótszym czasie. Wśród różnych umiejętności poznawczych, największy wpływ na wyniki miały pamięć robocza oraz funkcje wykonawcze.
Wyniki badania pokazują, że współczesne programy stają się na tyle skomplikowane, że sposób ich obsługi ma wpływ na to, jak łatwo lub trudno jest z nich korzystać. Wbrew powszechnemu przekonaniu, doświadczenie w obsłudze komputerów nie wystarczy, aby pokonać te trudności. Wpływ tego efektu jest na tyle duży, że ma realne konsekwencje praktyczne.
Badanie ujawniło także, że czynniki demograficzne, w szczególności wiek, miały silny wpływ na wyniki. Młodsze osoby radziły sobie lepiej w wykonywaniu zadań komputerowych niż starsze.
To badanie może mieć duże znaczenie dla rozwoju technologii komputerowych. Jako pierwsze pokazuje ono szeroki wpływ zdolności poznawczych na efektywność wykonywania skomplikowanych zadań technologicznych.
