Naukowcy zbadali możliwy związek między drgawkami gorączkowymi a rozwojem ADHD. Przeprowadzona analiza dostarcza dowodów, że dzieci, które doświadczyły drgawek, są bardziej narażone na wystąpienie ADHD w późniejszym wieku.
Drgawki gorączkowe – czym są?
Drgawki gorączkowe to napady padaczkowe występujące w przebiegu choroby przebiegającej z gorączką, bez towarzyszącego zakażenia ośrodkowego układu nerwowego ani zaburzeń metabolicznych. Dotyczą około 3% dzieci, najczęściej w wieku od 6 miesięcy do 6 lat, i występują częściej u chłopców. Ich występowanie wiąże się z predyspozycją genetyczną.
Drgawki gorączkowe – czy są niebezpieczne?
Drgawki gorączkowe przez długi czas uchodziły za łagodne i niepowodujące trwałych skutków. Coraz więcej badań sugeruje jednak, że mogą one wiązać się z późniejszymi trudnościami neurorozwojowymi, takimi jak ADHD.
Dotychczasowe badania przynosiły jednak sprzeczne wyniki, dlatego naukowcy postanowili przyjrzeć się temu zagadnieniu dokładniej. W tym celu przeprowadzili pierwszy kompleksowy przegląd systematyczny i metaanalizę. Chcieli jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie: czy dzieci, które doświadczyły drgawek gorączkowych, są bardziej narażone na rozwój ADHD?
Badanie
Naukowcy przeprowadzili dokładny i starannie zaplanowany przegląd dostępnych badań naukowych, aby odpowiedzieć na swoje pytanie.
W tym celu przeszukali siedem baz danych (w tym PubMed i Google Scholar), szukając artykułów opublikowanych od 1902 roku. Interesowały ich tylko te badania, które dotyczyły zarówno drgawek gorączkowych, jak i ADHD. Do analizy włączono tylko te prace, które porównywały dzieci z historią drgawek gorączkowych z grupą kontrolną.
Wykluczono badania, w których ADHD zostało zdiagnozowane przed wystąpieniem pierwszych drgawek, aby uniknąć pomyłek w interpretacji przyczyn i skutków.
Z każdego wybranego badania naukowcy zebrali najważniejsze informacje. Następnie przeprowadzili analizę statystyczną, używając zaawansowanych metod, które pozwoliły uwzględnić różnice pomiędzy badaniami. Dodatkowo sprawdzono, czy na wyniki nie wpływały takie czynniki jak wiek dziecka, długość obserwacji czy miejsce prowadzenia badania.
Istotny związek między drgawkami gorączkowymi u dzieci a późniejszym rozwojem ADHD
Na podstawie analizy 12 badań, obejmujących łącznie niemal milion uczestników, stwierdzono, że dzieci, które doświadczyły drgawek gorączkowych, mają 2,68 razy większe ryzyko rozwoju ADHD w porównaniu z dziećmi z grupy kontrolnej. Siła tego związku różniła się w zależności od regionu świata oraz zastosowanej metodologii. Najsilniejsze powiązanie zaobserwowano w badaniach prowadzonych w Azji i Ameryce Południowej. Co ciekawe, wyraźnie wyższe ryzyko wykazywały również badania, w których diagnozy ADHD opierały się na kwestionariuszach, w porównaniu z tymi, w których rozpoznania dokonywali specjaliści.
Badacze wskazują, że za ten związek mogą odpowiadać różne mechanizmy biologiczne, takie jak zmiany strukturalne w mózgu, szczególnie w obrębie hipokampa, zaburzenia w funkcjonowaniu układu neuroprzekaźników – zwłaszcza GABA – a także procesy zapalne towarzyszące gorączce i drgawkom.
ADHD a gorączka
Do tej pory uważano, że drgawki gorączkowe u dzieci – choć bardzo stresujące dla rodziców – nie mają długofalowych konsekwencji neurologicznych. Sądziło się, że to jedynie reakcja organizmu na nagły wzrost temperatury i że nie wpływają one na dalszy rozwój dziecka.
Jednak najnowsze badanie pokazuje, że dzieci, które przeszły drgawki gorączkowe, mają aż 2,68 razy większe ryzyko rozwoju ADHD w porównaniu z dziećmi, które takich drgawek nie miały. Tak silny związek statystyczny sugeruje, że drgawki gorączkowe mogą być czymś więcej niż tylko chwilowym, niegroźnym epizodem. Mogą bowiem wskazywać na pewną wrodzoną podatność układu nerwowego dziecka.
To odkrycie ma duże znaczenie, ponieważ zmienia sposób, w jaki lekarze i rodzice powinni podchodzić do tego zjawiska. Zamiast traktować drgawki gorączkowe jako coś nieistotnego, warto uważniej obserwować rozwój dzieci, które ich doświadczyły. Wczesna diagnoza i odpowiednie wsparcie mogą pomóc w złagodzeniu objawów ADHD, zanim staną się one bardziej widoczne i uciążliwe.
