wtorek, 19 marca, 2024

Rekomendacje: Badanie stanu psychicznego kobiet na każdej wizycie lekarskiej

W związku z tym, że zaburzenia lękowe stanowią najczęstszy problem zdrowotny, powodujący ogromne konsekwencje dla funkcjonowania pacjenta, oraz że częstość tego typu zaburzeń w przebiegu życia kobiet wynosi ok. 40% (co jest wartością dwa razy wyższą, niż u mężczyzn), amerykańska koalicja kobiecych organizacji zdrowotnych i przedstawicieli pacjentek (Women’s Preventive Services Initiative, WPSI) opracowała rekomendacje, dotyczące badań przesiewowych w kierunku zaburzeń lękowych. Rekomendacje te uzyskały właśnie zgodę amerykańskiego Departamentu Zdrowia (odpowiednika Ministerstwa Zdrowia), stając się oficjalnymi rekomendacjami federalnymi.

Zgodnie z rekomendacją, u wszystkich kobiet w wieku od 13 r.ż. na każdej wizycie lekarskiej (u lekarza dowolnej specjalności, przynajmniej raz w roku) należy oceniać poziom lęku.

Powyższe zalecenie obejmuje zarówno dziewczynki w wieku szkolnym, u których często pojawiają się lęki związane z wynikami w szkole, wyglądem, oceną przez rówieśników, wczesną seksualizacją, kulturą konsumencką, ekspozycją w mediach społecznościowych, jak i kobiety w ciąży i w połogu, u których odnotowuje się znacznie wyższą częstość zaburzeń depresyjnych i lękowych, co przekłada się na późniejsze funkcjonowanie dziecka w szkole i w grupie rówieśniczej.

Dolegliwości lękowe silnie pogarszają funkcjonowanie w szkole, pracy i grupie. Mają duży wpływ na relacje społeczne. Są przyczyną dużego odsetka wizyt u lekarzy związanych z nieokreślonymi dolegliwościami, co może prowadzić do wykonywania kosztownej i niepotrzebnej diagnostyki.

Zaburzenia lękowe występują często wspólnie z używaniem substancji psychotropowych, zespołem stresu pourazowego, ale przede wszystkim zaburzeniami depresyjnymi. Szacuje się, że zaburzenia lękowe współwystępują u 56% osób cierpiących na depresję, a ich obecność jest skorelowana z dokonaniem przynajmniej 1 próby samobójczej u pacjentów z tej grupy.

Pomimo dużej częstości zaburzeń lękowych i ich wpływu na funkcjonowanie pacjenta, tylko 20% osób cierpiących na tego typu dolegliwości zgłasza się z nimi do psychiatry.

Do badań rutynowych w kierunku zaburzeń lękowych wykorzystywać można wiele dostępnych narzędzi (testów). Wydaje się, że najwyższą dokładnością charakteryzuje się Skala Lęku Uogólnionego (Generalized Anxiety Disorder Scale), natomiast u kobiet w ciąży i połogu jest to rutynowo stosowana przez nas Edynburska Skala Depresji Poporodowej (polską wersję publikowałem do pobrania tutaj).

Jarosław Jóźwiak
Jarosław Jóźwiak
Dr hab. n. med. Jarosław Jóźwiak jest lekarzem psychiatrą specjalizującym się w tematyce ADHD i psychiatrii perinatologicznej, laureatem wielu nagród naukowych m.in. Premiera RP, Polskiej Akademii Nauk, Ministra Zdrowia. Jest współzałożycielem i Dyrektorem Medycznym klinik ALMA Centrum Terapii Kobiety i Dziecka. Jego zainteresowania naukowe dotyczą neurobiologii, chorób psychiatrycznych i neurologicznych.

powiązane artykuły

13,303FaniLubię
1,473ObserwującyObserwuj
19,600SubskrybującySubskrybuj

Popularne artykuły