Osoby cierpiące na lęk społeczny często wyrabiają sobie nawyk unikania sytuacji społecznych, które sprawiają, że odczuwają niepokój. To niestety może pogorszyć problem. Im dłużej czegoś unikamy, tym bardziej staje się to przerażające. Ponadto, jeśli zawsze uchylamy się od sytuacji, które wywołują lęk społeczny, trudniej jest udowodnić sobie, że potrafimy sobie z nimi poradzić. W rezultacie można utracić pewność siebie.
Warto się przekonać, że spróbowanie tych „przerażających” czynności dostarczy ważnych informacji, które można wykorzystać do radzenia sobie z objawami lęku społecznego. Na przykład, możemy obawiać się, że wszyscy będą się z nas śmiali, kiedy zabierzemy głos na spotkaniu, a gdy już to zrobimy, możemy odkryć, że wszyscy są mili i chętnie słuchają tego, co mamy do powiedzenia. Dzięki temu o wiele łatwiej jest w przyszłości odeprzeć negatywne myśli.
Wskazówki, jak stawić czoła rzeczom, których się unika:
* Podczas tworzenia swojej listy, najlepiej jest unikać angażowania się w zachowania zagrażające bezpieczeństwu. Celem tych zadań jest wystawienie na sytuacje społeczne i szansa na pokonanie lęku, który one wywołują. Praktykowanie tego typu zachowań może utrudnić poprawę samopoczucia w dłuższej perspektywie. Zachowanie bezpieczeństwa odbiera szansę na przekonanie się, że można stawić czoła tym sytuacjom bez nich.
* Warto dodać do swojej listy pozycję, która koncentruje się na unikaniu zachowań zabezpieczających – np. nawiązywanie kontaktu wzrokowego z innymi ludźmi podczas jedzenia i postawienie sobie wyzwania, aby przezwyciężyć ten strach. Niektóre sytuacje, w których można odczuwać niepokój, to te, które trwają długo — np. przyjęcia czy prezentacje w pracy. Warto pozostać w nich jak najdłużej, a niepokój zacznie się zmniejszać. Jeśli to możliwe, należy pozostać w danej sytuacji przez 45 minut.
* Należy koncentrować się na swoich uczuciach. Może to pomóc w uzyskaniu informacji, które pomogą zmienić swoje negatywne przekonania – np. kiedy nawiążemy z kimś kontakt wzrokowy i przywitamy się, dowiemy się, czy ta osoba zareaguje w miły sposób. Warto pamiętać, że nie musimy czuć się przestraszeni lub niepewni siebie z powodu objawów lęku społecznego. Istnieje prawdopodobieństwo, że będziemy czuć się niekomfortowo, ale te objawy nie są oczywiste dla innych. Inni ludzie raczej nie będą oceniać nas negatywnie z tego powodu.
Często w przypadku lęku społecznego, jesteśmy zmuszeni do odwagi w krótkich okresach czasu stawiając czoła sytuacji wywołującej niepokój. Na przykład, głównym wyzwaniem może być przemawianie przez kilka minut na spotkaniu — kiedy to robimy, nie ma nie ma zbyt wiele czasu na oswojenie się z sytuacją i zrelaksowanie, ponieważ trwa ona tylko krótką chwilę. Oznacza to, że trzeba będzie powtórzyć to wyzwanie kilka razy, zanim stanie się ono łatwiejsze. Każde doświadczanie takiej sytuacji, sprawia, że objawy stają się nieco mniej intensywne.
Ważne jest, aby nie robić zbyt dużych przerw między próbami zmierzenia się z trudnymi sytuacjami — jeśli będziemy czekać zbyt długo, to będzie nam się wydawało, że za każdym razem zaczynamy od początku.
Zapraszamy do przeczytania poradnika o tym, czym jest lęk społeczny.