W dzisiejszym świecie ludzie dążą do jak największej wydajności. Jednak wielu z nas boryka się ze zmniejszoną produktywnością ze względu na nadmierną analizę różnych sytuacji. Albo nieustanne rozważanie każdej myśli. Albo tworzenie w swojej głowie skomplikowanych problemów z pozornie prostych wyborów. Jeżeli myśli stają się obsesyjne mamy do czynienia ze zjawiskiem psychologicznym zwanym overthinking lub paraliż analityczny. Ten artykuł pomoże w dobraniu dla siebie odpowiedniej strategii radzenia sobie z paraliżem analitycznym!
Czym jest overthinking?
Overthinking inaczej nazywany paraliżem analitycznym to po prostu towarzyszące nam nadmierne myśli. Nieustanna analiza, odtwarzanie w myślach minionych zdarzeń lub sytuacji, które dopiero mogą się wydarzyć. Dodatkowo trudności w podejmowaniu zarówno błahych, jak i poważnych decyzji. Innymi słowy, często w parze z nadmiernym myśleniem idzie zjawisko, takie jak prokrastynacja.
Paraliżowi analitycznemu często towarzyszy stres, niepokój i bezsenność, stąd też polska nazwa tego zjawiska. Overthinking sam w sobie nie jest zaburzeniem psychicznym, ale może towarzyszyć różnym zaburzeniom (przykładowo lękowym) albo do nich doprowadzić. Co więcej, overthinking może doprowadzić do problemów zdrowia fizycznego. Badania wskazują, że osoby z tendencją do nadmiernego myślenia mają o 25% wyższe ryzyko chorób serca.
Jak przeciwdziałać overthinkingowi?
Istnieje wiele strategii, które mogą pomóc w przeciwdziałaniu nadmiernemu myśleniu. Jedną z nich jest medytacja, która pomaga w relaksacji umysłu. Warto też zwiększyć swoją aktywność fizyczną i dodać trening uważności. W momencie, gdy nadmierne myśli galopują i utrudniają nam codzienne funkcjonowanie, powinniśmy przemyśleć zapisanie się na własną psychoterapię.
Dodatkowo w przeciwdziałaniu nadmiernego myślenia może nam pomóc zdrowa rutyna. Natomiast w momencie pojawienia się niechcianych myśli powinniśmy skoncentrować się na teraźniejszości i nauczyć się akceptować pewne rzeczy. Akceptacja jest jedną z kluczowych strategii w walce z overthinkingiem. Warto też zapoznać się z proponowanymi przez nas pomocnymi pytaniami i zadać je sobie w trudnym momencie.
Poniżej, jeszcze raz, przypominamy zaproponowane przez nas narzędzia do pracy nad nadmiernym myśleniem.
Medytacja
Zdecydowanie regularna medytacja może zmniejszyć overthinking. Medytacja uczy uważności – rozpoznawania myśli, pozwalania im na pojawienie się i eliminowanie ich, gdy są niechciane. Ważną korzyścią, którą daje medytacja, jest poprawienie pamięci. Jeśli nasze myśli są ukojone, to nasz mózg również lepiej funkcjonuje w strefie poznawczej. Do medytacji warto dodać trening uważności, który możemy rozpocząć, sięgając po techniki mindfulness. Badania potwierdzają, że regularne praktykowanie uważności redukuje symptomy lęku, depresji, problemów ze snem oraz nadmiernego myślenia.
Dbanie o zdrową rutynę
Regularna i zdrowa rutyna może pomóc w ograniczeniu nadmiernego myślenia. Regularny sen, aktywność fizyczna (chociaż 15 minut dziennie) i zdrowe odżywianie. Z jednej strony to tylko hasła powtarzane przez większość specjalistów. Z drugiej strony te trzy rzeczy działają cuda w kwestii naszego zdrowia. Warto także zadbać o odpowiednie nawodnienie, aby nie zaburzać homeostazy w organizmie.
Terapia
Terapia może być niezwykle istotna, zwłaszcza gdy overthinking staje się tak uciążliwy, że nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale również skutkuje destrukcyjnymi postawami wobec samego siebie. Psychoterapia może pomóc także w rozwoju umiejętności interpersonalnych i zmierzyć się ze swoimi słabościami. A nawet może spowodować, że nasze relacje, w które wchodzimy, będą lepsze.
Pomocne pytania
Poniżej prezentujemy pomocne pytania, które może sobie zadać każda osoba, która zauważy u siebie overthinking.
- Czy te myśli są pomocne?
- Czy w jakiś sposób zmienią rzeczywistość?
- Czy muszę odpowiadać na pojawiające się w głowie pytania już teraz?
- Jak się czuję, kiedy nachodzą mnie te myśli?
- Czy jest coś, co mogę zrobić, aby rozwiązać ten problem?
Warto pamiętać, że podszepty naszego umysłu nie są prawdą. Myśli to nie fakty. Chociaż potrafią przysporzyć wiele lęku i wątpliwości. Jednak w momencie pojawienia się niechcianych myśli można przypomnieć sobie, że myśli same w sobie nie mają mocy. Dajemy im moc wtedy, gdy wierzymy, że mogą być prawdziwe i musimy coś z nimi zrobić.
Podsumowanie
Overthinking może być ogromnym wyzwaniem, ale istnieją skuteczne strategie, które pomagają uspokoić galopujące myśli. Medytacja, aktywność fizyczna, akceptacja i terapia to kluczowe elementy walki z overthinkingiem. Aby zmienić funkcjonowanie naszego umysłu, powinniśmy zmienić niedziałające strategie, którymi posługujemy się na co dzień. Dobra zmiana może poprawić nasze zdrowie psychiczne i emocjonalne. 😊