W ostatnich latach wiele mówi się o roli traumatycznych i niekorzystnych przeżyć jako głównych przyczyn zaburzeń zdrowia psychicznego. Rozszerzona definicja niekorzystnych doświadczeń obejmuje czynniki społeczne, często nazywane społecznymi determinantami zdrowia, które obejmują takie elementy, jak ubóstwo, rasizm oraz brak dostępu do bezpiecznego i zdrowego środowiska.
Najbardziej rozpowszechniona obecnie teoria traumy mówi, że wydarzenia traumatyczne w dzieciństwie mają ogromny wpływ na zdrowie psychiczne w dalszym życiu człowieka. Czy jednak słusznie?
Badanie
W ostatnich dniach opublikowano w American Journal of Psychiatry publikację, która podsumowuje dotychczasowe badania analizujące związek między różnymi rodzajami maltretowania dzieci, a ich późniejszymi problemami ze zdrowiem psychicznym.
Ale zamiast przeglądać i analizować wszystkie badania na ten temat, autorzy ograniczyli się tylko do tych badań, które wykorzystywały to, co nazwali „quasi-eksperymentalnym” projektem. Badania te mogły na przykład obejmować maltretowanie wśród bliźniąt w celu wykrycia ukrytych efektów genetycznych lub nowsze i dość zaawansowane analizy statystyczne, które mogą wyjaśniać obecność czynników zakłócających.
Metodyka
Autorzy znaleźli 34 takie badania, które zsumowali w ramach metaanalizy, aby porównać, jak silny był związek między maltretowaniem dzieci, a przyszłymi problemami ze zdrowiem psychicznym pod dwoma warunkami: 1) gdy inne czynniki nie zostały wzięte pod uwagę i 2) kiedy wzięto pod uwagę także inne czynniki wpływające na zdrowie psychiczne.
Przy pierwszym warunku odkryli, że znęcanie się nad dziećmi wykazywało statystycznie istotny związek z wieloma różnymi zaburzeniami psychicznymi, przy ogólnej wielkości efektu, którą można określić jako umiarkowaną. Kiedy jednak wzięto pod uwagę inne czynniki, które mierzono w tych badaniach, siła związku spadła o 45%, do poziomu, który można uznać za niewielki efekt, aczkolwiek statystycznie znamienny.
Po bardziej dogłębnej analizie autorzy stwierdzili ponadto, że płeć, ani rodzaj zaburzenia psychicznego będącego efektem nie mają istotnego znaczenia dla wyników. Co zaskakujące, jedyną zmienną która miała pewien wpływ, był rodzaj maltretowania. Stwierdzono, że związek między maltretowaniem a późniejszymi problemami ze zdrowiem psychicznym wydawał się być nieco silniejszy w przypadku nadużyć emocjonalnych i zaniedbań instytucjonalnych (jak wychowanie w domu dziecka dysponującym niewielkimi zasobami), w porównaniu do innych typów nadużyć lub zaniedbań.
Wniosek
Autorzy doszli do wniosku, że rzeczywiście wydaje się, że istnieje bezpośredni związek między maltretowaniem dzieci a późniejszymi zaburzeniami psychicznymi, ale skala tego związku może być znacznie mniejsza, niż nam się wydaje, ponieważ większość badań nie bierze pod uwagę potencjalnych innych przyczyn zaburzeń zdrowia psychicznego.
