Niezaprzeczalnie aktywność fizyczna przynosi wiele korzyści dla organizmu. W tym artykule skupię się na jednej z nich. Mianowicie regularne ćwiczenia u osób starszych sprawiają, że dłużej mogą utrzymać zdrowie psychiczne. Ruch pomaga uchronić się albo opóźnić objawy w chorobie Alzheimera lub innej chorobie otępiennej. Dzieje się tak, ponieważ mózgi osób aktywnych mają więcej białek, które wzmacniają połączenia między komórkami nerwowymi.
Aktywność fizyczna zwiększa ilość białek w mózgu
Naukowcy dr Kaitlin Casaletto (neuropsycholog) i William Honer (profesor psychiatrii) badali mózgi osób, które po swojej śmierci oddały je na cele naukowe. Dzięki temu odkryli, że osoby w podeszłym wieku, które były aktywne fizycznie miały wyższy poziom białek presynaptycznych w mózgu. Białka ułatwiają wymianę między neuronami — komórkami nerwowymi. Ten rodzaj komórek jest zdolny do przetwarzania i przewodzenia informacji w postaci sygnału elektrycznego i chemicznego (impulsu nerwowego).
Aktywność fizyczna wspiera i stymuluje zdrowe funkcje białek, które ułatwiają transmisję sygnału elektrycznego między neuronami w mózgu. Mówiąc inaczej, białka presynaptyczne sprawiają, że neurony przewodzą między sobą więcej informacji. Efekty opisywane w badaniu wykraczały poza hipokamp (część układu limbicznego odpowiedzialna głównie za pamięć) i obejmowały inne regiony mózgu związane z różnymi funkcjami poznawczymi. Im człowiek ma dłużej sprawne i aktywne komórki nerwowe, tym ma lepiej zachowane funkcje poznawcze.
Toksyczne białka
Większość starszych osób ma zgromadzone w mózgu dwa toksyczne białka: amyloid i tau. Są one szczególnie charakterystyczne dla osób z chorobą Alzheimera, ale i z innymi chorobami neurodegeneracyjnymi. Powodują one rozpad połączeń między komórkami nerwowymi i samych neuronów. Prawidłowo funkcjonujący mózg powinien płynnie przesyłać informację między neuronami i z komórek nerwowych do pozostałych komórek w organizmie. Przy nadmiarze toksycznych białek jest to zaburzone.
Ćwiczenia i ogólny ruch sprawiają, że toksyczność amyloidu i tau jest osłabiona. Oznacza to, że u osób aktywnych fizycznie objawy w chorobach otępiennych są mniej dotkliwe. Więcej o objawach otępienia i funkcjach poznawczych opisałam w artykule Depresja a otępienie – co mają wspólnego?
Podsumowanie
Kiedy starsze osoby są aktywne fizycznie, ich mózgi mają więcej białek, które wzmacniają połączenia między komórkami nerwowymi. Sprawia to, że dłużej cieszą się zdrowiem psychicznym i większą sprawnością poznawczą. Wcale nie trzeba być miłośnikiem sportu wyczynowego, żeby być zdrowym. Wystarczy delikatna aktywność fizyczna jak przejażdżki na rowerze, spacery, joga. Najważniejsze, żeby ruszać się codziennie.
Lista zalet z codziennego i umiarkowanego wysiłku wydłuża się wraz z nowymi badaniami. Mam nadzieję, że perspektywa uchronienia się lub osłabienia objawów choroby otępiennej w wieku późnej dorosłości, będzie wystarczająco przekonująca dla osób mało aktywnych. Na koniec zapraszam do zapoznania się z artkułem Mała aktywność fizyczna jako przyczyna depresji.