Wyniki badań naukowych potwierdzają, że aktywność fizyczna może być kluczowym czynnikiem łagodzącym negatywny wpływ samotności na zdrowie psychiczne. Odkrycia te stawiają pod znakiem zapytania niektóre dotychczasowe założenia i sugerują skuteczność pozornie prostych interwencji w poprawie samopoczucia.
Czym jest samotność?
Samotność to uczucie braku lub niedostatku kontaktów i relacji społecznych, które są oceniane jako ważne i satysfakcjonujące. Może odczuwać ją zarówno osoba, która rzadko wchodzi w interakcję z innymi ludźmi, jak i ta, która jest otoczona przez rodzinę oraz przyjaciół, ale nie ma z nimi wystarczająco silnego związku emocjonalnego.
Poczucie samotności to stan, który nie sprzyja naszemu zdrowiu. Badania naukowe wykazują, że poczucie osamotnienia wiąże się z wieloma negatywnymi konsekwencjami.
Statystyki samotności w Polsce
Wyniki badań przeprowadzonych w sierpniu 2022 r. na reprezentatywnej próbie 1000 dorosłych Polaków wskazują, że 53% Polaków doświadcza poczucia samotności. Jednocześnie 39% ankietowanych deklaruje, że często lub czasami czuje się opuszczona.
Okazuje się, że najbardziej samotną grupą wiekową są młodzi ludzie (18-34 lata). Wśród nich aż 65% odczuwa samotność (41% odczuwa ją często).
Mężczyźni są bardziej samotni niż kobiety.
Mieszkańcy dużych miast (powyżej 500 tys. mieszkańców) są bardziej samotni niż żyjący w małych miastach i wsiach (58% ankietowanych odczuwa samotność, a 40% odczuwa ją często).
Osoby, które wychowały się w rodzinie pełnej, są mniej samotne niż te, które dorastały w rodzinie niepełnej.
Aktywność fizyczna a zdrowie psychiczne. Badanie
W artykule opublikowanym w czasopiśmie Nature Mental Health naukowcy podkreślają wpływ aktywności fizycznej na zdrowie psychiczne w kontekście samotności.
Wyniki badań pokazują, że aktywność fizyczna może potencjalnie zrekompensować negatywny wpływ poczucia osamotnienia na samopoczucie. Co więcej, dotyczy to szczególnie osób z wysokim poziomem neurotyzmu i niską aktywnością w obszarze mózgu związanym z nagrodą.
Czytaj też: Mała aktywność fizyczna jako przyczyna depresji
Metody badawcze
W badaniu uczestniczyło 347 osób dorosłych, w tym 317 w przedziale 18-34 lat oraz 30 osób w wieku 35-65 lat. Uczestnicy zostali zrekrutowani z bazy danych pacjentów z zaburzeniami psychicznymi w Niemczech.
Metodologia badania obejmowała zastosowanie akcelerometrów, smartfonów z elektronicznymi dziennikami oraz obrazowanie mózgu. Podejście to umożliwiło naukowcom zbadanie złożonych, wzajemnych zależności między kontaktami społecznymi, aktywnością fizyczną i dobrostanem emocjonalnym. Dodatkowo badacze zidentyfikowali powiązane z tymi czynnikami funkcje mózgu.
Wnioski
Z analizy niemieckich pacjentów wynika, że aktywność fizyczna łagodzi negatywną zależność między samotnością a dobrostanem psychicznym. Efekt ten jest szczególnie widoczny u osób z wysokim poziomem neurotyzmu i niską aktywnością w obszarze mózgu związanym z nagrodą. Sugeruje to, że osoby z tymi problemami są bardziej podatne na negatywne skutki samotności.
Autorzy artykułu podpowiadają, że aktywność fizyczna może być efektywną i łatwo dostępną interwencją zmniejszającą ryzyko zaburzeń psychicznych związanych m.in. z poczuciem osamotnienia.