Szacuje się, że od 6 do 9% globalnej populacji cierpi z powodu cukrzycy, z czego ponad 95% zmaga się z drugim typem tej choroby. Za główne przyczyny cukrzycy typu II, poza czynnikami genetycznymi, uznaje się nadwagę i zbyt małą aktywność fizyczną. Patomechanizm opiera się na nieprawidłowej odpowiedzi organizmu na insulinę lub upośledzeniu wytwarzania samego hormonu. Głównymi objawami są nadmierne pragnienie, oddawanie dużej ilości moczu, ogólne osłabienie i infekcje układu moczowo-płciowego.
Czy istnieją grupy osób bardziej podatnych na cukrzycę?
Na łamach czasopisma Diabetologia [European Association for the Study of Diabetes (EASD)] ukazało się badanie przeglądowe na ogromną skalę. Podsumowuje ono 245 oryginalnych prac dotyczących występowania cukrzycy typu II u pacjentów psychiatrycznych z podziałem na 11 jednostek chorobowych.
Co się okazało?
Najwyższy odsetek cukrzycy typu II odnotowano u osób cierpiących z powodu zaburzeń snu – wynosił aż 40%. Kolejno, 21% – chorzy na zaburzenia z napadami objadania się; 16% uzależnieni od substancji; 14% zmagający się z zaburzeniami lękowymi, natomiast odsetek cukrzycy u chorych na ChAD i doświadczających psychozy wynosił po 11%. Zaskakująco, cukrzyca typu II u osób z upośledzeniem intelektualnym występowała tylko w 8%.
Odnosząc się do drastycznie częstszego występowania cukrzycy typu II u pacjentów z zaburzeniami snu, nie można wykluczyć dwóch scenariuszy. Zarówno bezsenność może sprzyjać wykształceniu się patologicznych mechanizmów metabolicznych, jak i doskwierające dolegliwości charakterystyczne dla cukrzycy mogą prowadzić do problemów z utrzymaniem higieny snu.
Biorąc pod uwagę powyższe dane, można zauważyć, że niewątpliwie występowanie cukrzycy typu II jest wyższe w wybranych grupach pacjentów psychiatrycznych. Pozostaje jeszcze doza niepewności związana z ciągłym poszukiwaniem bezpośrednich przyczyn takich statystyk. Jednakże samo zauważenie takich powiązań wydaje się niezwykle ważne dla dalszego rozwoju strategii leczenia dotkniętych opisanymi zaburzeniami pacjentów.
Na podstawie:
- Nanna Lindekilde, Stine H. Scheuer, Femke Rutters, Lenette Knudsen, Mathias Lasgaard, Katrine H. Rubin, Jan Erik Henriksen, Mika Kivimäki, Gregers S. Andersen, Frans Pouwer. Prevalence of type 2 diabetes in psychiatric disorders: an umbrella review with meta-analysis of 245 observational studies from 32 systematic reviews. Diabetologia, 2021; DOI: 10.1007/s00125-021-05609-x
- Diabetologia. “Rates of type 2 diabetes are higher in people with one of various common psychiatric dis‐ orders.” ScienceDaily. ScienceDaily, 29 November 2021. <www.sciencedaily.com/releases/2021/11/211129212806.htm>.
- https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/typ2/65891,cukrzyca-typu-2
- https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/diabetes