Dwujęzyczność to nie tylko umiejętność porozumiewania się w różnych językach. To także prawdziwy skarb kulturowy i intelektualny. W naszym artykule przyjrzymy się nie tylko praktycznym korzyściom wynikającym z biegłego posługiwania się dwoma językami. Przeanalizujemy także fascynujące odkrycia naukowe dotyczące wpływu dwujęzyczności na rozwój mózgu i zdolności poznawcze. Wyjaśnimy, dlaczego nauka dwóch języków to inwestycja w naszą przyszłość, która przynosi ogromne korzyści.
Dwujęzyczność a pamięć
Dwujęzyczność, czyli umiejętność posługiwania się dwoma językami, staje się coraz bardziej popularna i ceniona w dzisiejszym świecie globalnej komunikacji. Najnowsze badania pokazują, że dwujęzyczność może mieć znaczący wpływ na funkcjonowanie mózgu. W szczególności przynosi korzyści dla pamięci i procesów poznawczych.
Badanie opisane w artykule czasopisma Science Advances dowodzi, że osoby dwujęzyczne mają pewną przewagę w zakresie pamięci. Badanie przeprowadzono na grupie osób dwujęzycznych (mówiących w języku angielskim i hiszpańskim).
Okazało się, że osoby dwujęzyczne z dużą biegłością w drugim języku wykazują lepszą pamięć i zdolności przewidywania słów w porównaniu z osobami jednojęzycznymi i dwujęzycznymi z niską znajomością drugiego języka. Wynika to prawdopodobnie z tego, że osoby dwujęzyczne muszą stale przełączać się między językami. Co stymuluje różne obszary mózgu odpowiedzialne za pamięć.
Badania pokazują również lepsze przetwarzanie pamięci u osób dwujęzycznych w porównaniu z osobami jednojęzycznymi w zadaniach kategoryzacji, które wymagają tłumienia rozpraszających informacji. Dwujęzyczność pomaga dłużej skupiać uwagę, co sprzyja zapamiętywaniu. Ponadto osoby dwujęzyczne są skuteczniejsze w wykonywaniu wielu zadań jednocześnie.
Korzyści dwujęzyczności
Posługiwanie się wieloma językami stawia przed procesami poznawczymi dodatkowe wyzwania. Badania oparte na obrazowaniu mózgu rezonansem magnetycznym wykazują, że dwujęzyczność prowadzi do licznych zmian w funkcjonowaniu i strukturze mózgu. Te zmiany wynikają z konieczności harmonizacji dwóch systemów reprezentacji językowych i aktywacji systemu kontroli poznawczej, co pozwala osobie dwujęzycznej dostosowywać używany język do swoich intencji lub kontekstu.
Ponadto mózg człowieka dwujęzycznego lepiej dostosowuje się do różnych sytuacji oraz wyzwań poznawczych i efektywniej wykorzystuje funkcje wykonawcze. Prawdopodobnie nie sam fakt bycia osobą dwujęzyczną, ale całokształt doświadczenia dwujęzyczności są przyczyną neuroplastycznych zmian w mózgu obejmujących korę mózgową oraz struktury podkorowe.
Dwujęzyczność przynosi szereg korzyści nie tylko w obszarze pamięci, ale także w życiu codziennym. Osoby dwujęzyczne są bardziej elastyczne w myśleniu, co może pomóc w rozwiązywaniu problemów. Ponadto, posiadanie dwóch języków otwiera drzwi do różnych kultur i możliwości zawodowych.
Co więcej, badania sugerują, że osoby dwujęzyczne mogą być bardziej odporne na starzenie się mózgu. Oznacza to, że mają one mniejsze ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzhemiera. To kolejny dowód na to, że nauka dwóch języków ma długotrwałe korzyści dla zdrowia psychicznego.
Podsumowanie
Dwujęzyczność to nie tylko umiejętność komunikacji w dwóch językach, ale także kształtowanie mózgu i polepszenie funkcji poznawczych. Badania naukowe wskazują na to, że osoby dwujęzyczne mają przewagę w zakresie pamięci i przetwarzania informacji. Dlatego warto inwestować czas w naukę drugiego języka. Nie tylko dla korzyści komunikacyjnych, ale także dla wydajniejszego funkcjonowania mózgu.
Bibliografia:
Athanasopoulos, P., Bylund, E., Montero-Melis, G., Damjanovic, L., Schartner, A., Kibbe, A., Riches, N., & Thierry, G. (2015). Two Languages, Two Minds: Flexible Cognitive Processing Driven by Language of Operation. Psychological Science, 26(4), 518–526. https://doi.org/10.1177/0956797614567509
DeLuca V, Rothman J, Bialystok E i wsp. Duration and extent of bilingual experience modulate neurocognitive outcomes. NeuroImage 2020; 204: 116222
Sulpizio S, Del Maschio N, Del Mauro G i wsp. Bilingualism as a gradient measure modulates functional connectivity of language and control networks. NeuroImage 2020; 205: 116306.