W związku z wątpliwościami, które pojawiają się wśród osób, które chciałyby zaopatrzyć się w maskę twarzową, chciałbym przypomnieć do czego służą oba wymienione w tytule typy masek, ponieważ cel ich noszenia jest zupełnie inny.
Maska chirurgiczna NIE ma na celu ochrony osoby jej noszącej przed drobnoustrojami/zanieczyszczeniami w powietrzu. Jak sugeruje nazwa, maska chirurgiczna została wymyślona do stosowania przez chirurgów w czasie zabiegów chirurgicznych, w celu ochrony pacjenta przez drobnoustrojami wydychanymi przez chirurga prowadzącymi operację. W czasie pandemii wirusa COVID-19 maski chirurgiczne i inne (np. samodzielnie zrobione) maseczki mają więc na celu jedynie ochronę innych osób, przed wirusem obecnym w wydychanym powietrzu (a dokładniej w drobnych kropelkach wody rozpylonej w powietrzu z płuc).
Całkowicie inna jest rola masek z filtrem (P2 i P3). Maski te powinny być odpowiednio założone w taki sposób, by nie dopuszczać do przepływu powietrza wokół maski – całe wdychane powietrze powinno przepływać przez filtr. Maski P2 (inna nazwa N95) oraz P3 filtrują wtedy odpowiednio 95 i 99% cząstek zawieszonych w powietrzu. Maski te stosowane mogą być do ochrony przed cząsteczkami wirusa znajdującego się w atmosferze i powinny stanowić wyposażenie pracowników ochrony zdrowia.
Tak wygląda teoria. Na zakończenie jednak chciałbym wspomnieć o pracy opublikowanej w zeszłym roku w renomowanym piśmie JAMA. Autorzy porównywali skuteczność maseczek chirurgicznych i P2 (N95) w ochronie przed wirusem grypy (należącym do tej samej rodziny, co koronawirus COVID-19). Badaniem objęto 4 tys. pracowników opieki zdrowotnej – połowa z nich nosiła maseczki chirurgiczne, połowa P2. Nie wykazano, by maski P2 lepiej chroniły przed zachorowaniem na grypę..
Trudno wyjaśnić wynik tego badania, chociaż autorzy wysnuwają wiele hipotez, np. że nie wszyscy prawidłowo nosili maski, że przebadano wyłącznie maski dwóch producentów itp. Wydaje się jednak, że rzeczywiście różnica między poziomem ochrony przez oba typy masek może być podobna, co jednak nie oznacza, że powinniśmy rezygnować ze stosowania wyższego (przynajmniej teoretycznie) sposobu zabezpieczenia.