Medytacja sprawia, że jesteśmy zrelaksowani i skupieni na sobie. Uczymy się dostrzegać nasz świat wewnętrzny i odcinamy się od świata zewnętrznego. Medytacja nie tylko pomaga nam w trudnościach życia codziennego, ale także w radzeniu sobie z zaburzeniami psychicznymi. Ponadto wpływa na zwiększoną aktywność obszaru mózgu związanego z uwagą. Największe zmiany dostrzegają osoby praktykujące medytację długoterminowo, ale badania pokazują, że u osób ćwiczących krótkoterminowo także są efekty.
Czym jest medytacja?
Medytacja jest techniką ćwiczenia umysłu, treningiem, który zawiera elementy relaksacji, skupienia oraz świadomości. Nasi przodkowie intuicyjnie medytowali już wiele, wiele lat temu. Stanowi ona podstawę starych religii takich jak buddyzm czy hinduizm. Jednak nie musimy być związani z żadnym wyznaniem, żeby zacząć ćwiczyć. Obecnie, w krajach zachodnich medytację częściej stosuje się do osiągnięcia wewnętrznej harmonii, niwelowania problemów zdrowotnych, uspokojenia myśli niż w celach kultu. Medytacja uczy nas przebywania ze samym sobą, obserwacji swoich myśli i emocji oraz ich akceptacji.
Dla kogo jest przeznaczona?
Codzienna medytacja jest świetnym uzupełnieniem leczenia dla osób borykających się z zaburzeniami psychicznymi jak zaburzenia lękowe czy depresja. Zapewnia poczucie bezpieczeństwa, spokój i zwiększa samoświadomość. Dobrym pomysłem będzie również medytacja na stres czy medytacja na bezsenność. Pozwoli się wyciszyć i uspokoić rozbiegane myśli. Dla osób, które mają trudny okres w swoim życiu, kryzys, mają nadmiar obowiązków, stresu taki trening będzie świetną odskocznią.
Ukojenie w medytacji znajdą także kobiety w ciąży, które w chwili słabości nie powinny zażywać szeregu dostępnych na rynku leków. Badania dowodzą, że medytacja również świetnie działa na pamięć zwiększając naszą uwagę, dlatego będzie dobra dla osób z ADHD, osób starszych, mających trudności z koncentracją.
Okazuje się, że każdy z nas podczas regularnych treningów może wynieść coś dla siebie. Należy jednak pamiętać, że medytacja nie jest cudownym lekiem na wszystkie nasze trudności. W przypadku zaburzeń psychicznych nie zastąpi ani psychoterapii, ani farmakoterapii.
Co na to nauka?
Obecnie mamy możliwość zbadania wpływu medytacji na organizm i mamy większą pewność niż nasi przodkowie, że to po prostu działa! Liczne badania dowodzą, że regularne i długotrwałe ćwiczenia istotnie wpływają na poprawę funkcjonowania naszego organizmu.
Techniki
Wyróżniamy dwie podstawowe formy ćwiczeń mentalnych ze względu na sposób, w jaki koncentruje się uwagę — technika skupionej uwagi (np. na oddechu) oraz otwartej obserwacji (skupienie uwagi na tym, co się pojawia w naszym obecnym doświadczeniu).
Różne formy medytacji mogą wpływać w różny sposób na procesy intelektualne takie jak: pamięć, koncentracja, procesy językowe i postrzegania czy funkcje wykonawcze.
Metoda na lepszą koncentrację i pamięć
Jeśli się zapominasz, popełniasz błędy będąc w pośpiechu, rozważ rozpoczęcie medytacji metodą otwartej obserwacji. Badacze z Uniwersytetu Stanu Michigan zbadali za pomocą EEG ponad 200 osób, które nie miały wcześniej do czynienia z medytacją. Uczestnicy badania przez 20 minut medytowali metodą otwartej obserwacji. Ich zadaniem było także wykrywać i reagować na błędy. Natomiast w tym samym czasie naukowcy mierzyli pracę ich mózgu elektroencefalografem.
Pomimo że uczestnicy badania nie zauważyli u siebie zmian w koncentracji uwagi po jednym treningu, wyniki badania były jednoznaczne. U osób medytujących w porównaniu do grupy kontrolnej, która nie medytowała, siła sygnału neuronowego była zwiększona po świadomym rozpoznaniem błędu. Aktywność mózgu osób medytujących i niemedytujących wyraźnie się różniła. Wyniki badania są bardzo obiecujące dla wydajności i codziennego funkcjonowania. Jednak, żeby świadomie zauważyć efekty, konieczna jest długotrwała medytacja.
Chcesz zacząć, ale nie wiesz od czego? Dla początkujących proponuję spróbowanie medytacji z Gosią Mostowską, która udostępnia bezpłatne praktyki na portalu YouTube. Jeśli masz wolne 15 minut i jesteś zainteresowany, znajdź spokojne miejsce, usiądź lub połóż się wygodnie i kliknij link.
Wiem, że niektórych roznosi energia i nie wysiedzą spokojnie 15 minut. Jeśli też tak masz, spróbuj podczas medytacji położyć się na plecach z nogami na ścianie i dreptaj stopami. Możesz też spacerować po pokoju. Ważne jest, aby znajdować się w spokojnym otoczeniu i skupiać się na odczuciach płynących z ciała i emocjach towarzyszących tej praktyce.
Powodzenia!
Literatura
M. Popiela, Medytacja a mózg, Wszechświat, t. 117, nr 7-9/2016
