Psychodeliki jako antydepresanty w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej

Psylocybina – substancja, która naturalnie występuje w tzw. “magicznych grzybkach”, jest jednym z naczęściej używanych psychodelików. Jednocześnie budzi ona duże zainteresowanie w środowisku naukowym, ze względu na antydepresyjne właściwości. Badacze z JAMA Network Open postanowili sprawdzić, czy substancja znajdzie swoje zastosowanie również w terapii choroby afektywnej dwubiegunowej typu II. Wykazali, że pojedyncza dawka tego związku połączona z psychoterapią znacząco redukowały objawy choroby pacjentów w fazie depresyjnej ChAD. 

Dobroczynne właściwości psylocybiny

Według badań, główny składnik psychoaktywny “magicznych grzybków” może pozytywnie wpływać na niektóre funkcje poznawcze naszego umysłu. W ostatnich latach pojawiało się wiele publikacji dowodzących terapeutycznym właściwościom tego związku. Popularność zyskuje terapia wspierana psylocybiną, polegająca na podawaniu substancji w kontrolowanych warunkach pod okiem specjalistów. Metoda ma pozwalać na lepszy wgląd w procesy emocjonalne pacjenta, co prowadzi do poprawy stanu zdrowia psychicznego. Udowodniono również, że odpowiednio podana pojedyncza dawka psylocybiny skutecznie zmniejszała objawy choroby u pacjentów z lekooporną depresją.

Czy psychodeliki mogą pomóc chorym na ChAD?

Tak obiecujące wyniki zainspirowały badaczy z JAMA Network Open do sprawdzenia, czy psylocybina może pomóc w terapii choroby afektywnej dwubiegunowej typu II. Pacjenci cierpiący na ChAD często doświadczają trudnych do leczenia epizodów depresyjnych. Z tego powodu zaproszono do badania 15 zdiagnozowanych osób w wieku między 18, a 65 rokiem życia, u których wówczas występowała ta faza zaburzenia, a wcześniejsze postępowanie farmakologiczne nie przynosiło oczekiwanych skutków.

Przed przystąpieniem do badania, ze względów bezpieczeństwa uczestnicy musieli zrezygnować z dotychczasowego leczenia antydepresantami i stabilizatorami nastroju. Zostali również odpowiednio przygotowani podczas sesji z terapeutą. Badanie trwało łącznie 12 tygodni i rozpoczynało się od podania pojedynczej 25 miligramowej dawki syntetycznego psychodelika w warunkach kontrolowanych. Po przyjęciu substancji, pacjenci spędzali od 8 do 9 godzin w specjalnie przygotowanym, bezpiecznym środowisku pod opieką specjalistów i terapeutów w szpitalu Sheooard Pratt. Następnie, przez okres ok. 3 miesięcy uczestnicy spotykali się z badaczami i terapeutami jeszcze 3 razy, aby sprawdzić postępy leczenia. 

Psylocybina jako skuteczny antydepresant

Z opisu wyników badania dowiadujemy się, że u pacjentów nastąpiła znacząca różnica nasilenia depresji, w porównaniu do poziomu sprzed badania. Według skali depresji Montgomery-Asberg redukcja objawów wynosiła aż 76,3%. Również uczestnicy, pytani o objawy choroby, zgłaszali widoczne zmniejszenie odczuwanych symptomów depresji oraz dużą poprawę jakości życia. Te zmiany były widoczne przez cały dwunastotygodniowy okres badania. Co ciekawe, odnotowano również, że pozytywne skutki wpływu psylocybiny zależały od tego, jak intensywne były doznania psychodeliczne.

Bezpieczeństwo pacjentów stanowiło ważny i krytyczny punkt badania. Jednak nie zauważono niepożądanych skutków działania psylocybiny, za wyjątkiem pojedynczych bólów głowy. Naukowcy tym samym rozwiali wątpliwości mówiące, że leczenie psychodelikami mogłoby nasilić epizody manii, psychozy lub myśli i zachowania samobójcze. Psylocybina nie wpływała na te objawy zaburzenia. 

We wcześniejszym artykule, przygotowanym przez ten sam instytut, wykorzystano dane ankietowe pochodzące od chorych na ChAD typu II. Wynikało z nich, że ok. ⅓ badanych, którzy mieli wcześniej kontakt z psylocybiną, raportowała negatywne efekty po zażyciu. Przykładowo, uczestnicy doświadczali silniejszych epizodów manii lub potrzebowali pilnej pomocy medycznej. To sugeruje, że wpływ substancji może być bardzo odmienny w niekontrolowanych warunkach i przy braku wsparcia terapeutycznego.

Co dalej, czyli ograniczenia i perspektywy 

Wyniki badań są bardzo obiecujące, również ze względu na nieliczne możliwości leczenia ChAD i intensywność doświadczanych epizodów depresyjnych. Jednak warto zwrócić uwagę na ograniczenia przeprowadzonego doświadczenia. Uczestnicy stanowili małą, nielosową grupę badawczą, przez co nie można uogólnić wniosków na populację. Nie należy odnosić ich do pacjentów w fazie manii lub mieszanej. W badaniu brakowało również grupy kontrolnej, dlatego wpływ terapii lub efektu placebo na pozytywne wyniki jest niewykluczony. 

Aby potwierdzić wysnute wnioski, badacze sugerują przeprowadzenie podobnych badań na większej próbie osób z wydłużonym okresem obserwacji. Wskazują także, że ze względu na psychodeliczne działanie psylocybiny należy wziąć pod uwagę ryzyko nadużywania substancji. Terapeutyczne działanie psylocybiny, choć wymaga zgłębienia, stanowi bardzo obiecującą opcję leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej.