Zaburzenia nastroju, takie jak depresja, to jedno z najczęstszych zaburzeń psychicznych dotykających kobiet w wieku okołoporodowym. Innym zaburzeniem stanowiącym problem kliniczny jest psychoza, czyli nagły stan nieprawidłowego interpretowania zachodzących wokoło zdarzeń lub istnienia halucynacji słuchowych.
Psychoza poporodowa
Psychoza poporodowa występuje stosunkowo rzadko (1 – 2 na 1000 porodów), rzadziej niż depresja poporodowa. Jest najczęściej obserwowana u pacjentek, u których zdiagnozowano chorobę afektywną dwubiegunową (ChAD), ale może również wystąpić u kobiet z ciężką depresją, schizofrenią lub zaburzeniami schizoafektywnymi.
Objawy choroby pojawiają się najczęściej w ciągu dwóch tygodni po porodzie. Zazwyczaj obecne są halucynacje i złudzenia, często z dezorganizacją myślenia i / lub dziwacznym zachowaniem. Objawy te zwykle towarzyszą zaburzeniom nastroju, takim jak mania i/lub depresja, ciężka bezsenność, szybkie zmiany nastroju, lęk, drażliwość i pobudzenie psychoruchowe. Utrzymująca się bezsenność (niezwiązana z opieką nad noworodkiem) jest często pierwszą oznaką rozwijającej się psychozy poporodowej. Mogą także pojawić się halucynacje słuchowe o różnej treści, np. nakazujące matce zaszkodzić dziecku. Jeśli w przeszłości występowała psychoza, nawrót w czasie ciąży lub po porodzie może mieć podobną postać.
Ryzyko samobójstwa w pierwszym roku po porodzie wzrasta 70-krotnie, jest główną przyczyną zgonów matek w okresie do jednego roku po porodzie. Jak wskazują badania, 9 % kobiet z psychozą połogową ma myśli o skrzywdzeniu swoich dzieci, a dzieciobójstwa dokonuje ok. 4 % kobiet z psychozą.
Leczenie
Psychoza poporodowa stanowi nagły stan medyczny, wymagający zwykle szybkiej identyfikacji i interwencji. Zapewnienie bezpieczeństwa i rozpoczęcie odpowiedniego leczenia oraz wykluczenie innych możliwych przyczyn psychozy mają podstawowe znaczenie. Psychoza poporodowa jest zazwyczaj leczona za pomocą kombinacji leków przeciwpsychotycznych i stabilizatora nastroju. Leczenie przeciwpsychotyczne utrzymuje się do uzyskania remisji, następnie powinno być kontynuowane przez co najmniej rok, aby zmniejszyć ryzyko nawrotu, a u niektórych pacjentek stosuje się je dłużej (zwłaszcza jeśli podejrzewa się duże ryzyko nawrotu lub zachowań samobójczych). Decyzję dotyczącą długości leczenia podejmuje lekarz, rozpatrując indywidualnie każdy przypadek.