Herbata i kawa to najczęściej spożywane napoje na świecie. Do tej pory kontrowersje budzi związek między słodzeniem kawy i herbaty a występowaniem działań niepożądanych takich jak np. zwiększone ryzyko cukrzycy czy zwiększona śmiertelność. Jakie wnioski w tym temacie przynoszą nowe dane?
Cel badania
Celem nowego badania była analiza związku miedzy słodzeniem kawy i herbaty a ryzykiem śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny – w tym z z przyczyn sercowo-naczyniowych, nowotworowych i z powodu cukrzycy.
Metodologia badawcza
Do badania włączono uczestników prospektywnego badania kopenhaskiego mężczyzn, które obejmowało lata 1985–1986. Były to osoby bez chorób układu krążenia, raka i cukrzycy, które zgłaszały regularne spożywanie kawy lub herbaty. Z kwestionariuszy uzyskano deklarowaną liczbę wypijanych filiżanek kawy i herbaty oraz informację o dodawaniu do tych napojów cukru.
Pierwszorzędowym punktem końcowy, który brano pod uwagę, była śmiertelność ogólna. Kolejne istotne czynniki wśród badanych stanowiły śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych, z powodu nowotworów i przypadki cukrzycy. Wszystkie były oceniane za pomocą duńskich rejestrów krajowych.
Związek między dodatkiem cukru – słodzeniem kawy i herbaty – a śmiertelnością z różnych przyczyn badano za pomocą analizy regresji Coxa. Jako współzmienne uwzględniono wiek, palenie tytoniu, dzienne spożycie alkoholu, skurczowe ciśnienie krwi, wskaźnik masy ciała, liczbę filiżanek kawy i/lub herbaty spożywanych dziennie oraz status społeczno-ekonomiczny.
Czytaj także : Czy picie kawy jest zdrowe?
Ogółem w badaniu wzięło udział 2923 mężczyzn (średni wiek w chwili włączenia: 63±5 lat), z czego 1007 (34,5%) z nich słodziło kawę i herbatę. Obserwacje wykazały, że w ciągu 32 lat zmarło 2581 uczestników (88,3%). Było to 1677 mężczyzn w grupie osób “bezcukrowych” (87,5%) w porównaniu z 904 w grupie korzystających na co dzień z cukru (89,9%). Współczynnik ryzyka w grupie badanych, którzy słodzili kawę i herbatę w porównaniu z tymi, który nie mieli tego nawyku, wyniósł 1,06 (95% CI 0,98 1,16) dla śmiertelności z dowolnej przyczyny.
Współczynnik związku między wypijaną liczbą filiżanek kawy i/lub herbaty dziennie a dodatkiem cukru wyniósł 0,99 (0,96;1,01). Analiza podgrup osób pijących wyłącznie kawę wykazała, że współczynnik ryzyka wynosi 1,11 (0,99;1,26). Współczynniki ryzyka dla grupy otrzymującej cukier w porównaniu z grupą niesłodzącą wyniosły 1,11 (95% CI 0,97;1,26) dla śmiertelności z powodu chorób układu krążenia, 1,01 (95% CI 0,87;1,17) dla śmiertelności z powodu raka i 1,04 (95% CI 0,79;1,36) dla cukrzycy.
Czytaj także: Picie kawy jest dobre dla serca.
Szkodliwość słodzenia kawy i herbaty. Wnioski i zalecenia
Według omawianego badania w populacji duńskich mężczyzn słodzenie kawy i herbaty nie było istotnie powiązane ze zwiększonym ryzykiem zgonu lub wystąpienia cukrzycy.
Możliwe, że dodawanie cukru do tych napojów i jego wpływ na zdrowie zależy od innych czynników. Mowa o całościowej ilości spożywanego cukru w diecie, rodzaju przyjmowanego napoju z dodatkiem cukru, długości okresu spożycia i ogólnie stosowanej diecie i stylu życia. Stąd konieczne są dalsze badania, które uwzględnią właśnie te aspekty i porównają je w różnych grupy ludności.
Należy jednak zachować ostrożność w interpretacji wyników. Badanie opierało się o samodeklarację uczestników. Nie uwzględniało zmian w nawykach żywieniowych w czasie. Zaleca się więc, aby osoby, które słodzą kawę i herbatę cukrem, ograniczały jego spożycie i monitorowały swoje zdrowie.
Czytaj także: Kofeina zmniejsza nasilenie niektórych objawów ADHD.