Związek między borderline a ADHD stanowi obszar zainteresowania w badaniach nad zdrowiem psychicznym. Obydwa te stany mają elementy wspólne, takie jak trudności w regulacji emocji, impulsywność i niestabilne relacje interpersonalne. W nowym badaniu obejmującym bardzo dużą grupę osób z zaburzeniem borderline naukowcy wykazali, że leczenie farmakologiczne ADHD było jedyną interwencją obniżającą częstość samobójstw.
Zaburzenie borderline a ADHD
W ostatnich dniach i tygodniach nie cichnie sprawa prawdopodobnego połączenia zaburzenia borderline (BPD, borderline personality disorder) i ADHD. Dziś kolejne badanie przemawiające za powyższą hipotezą. Jak przekonywałem w niedawnym wpisie, ze względu na ogromne podobieństwa między RSD w ADHD i BPD, a także nietypowość BPD dla pozostałych typów zaburzeń osobowości, rozpoznanie BPD nie powinno być stosowane w medycynie.
Wydaje się bowiem, że ogromna część osób z BPD to osoby przechodzące traumę w dzieciństwie na skutek RSD. Natomiast to zmienia obraz kliniczny ich ADHD. Ta hipoteza uzyskała poparcie w metaanalizie współwystępowania ADHD i BPD, której autorzy stwierdzili, że ADHD poprzedza BPD.
BPD i zachowania samobójcze
Naukowcy ze Szwecji przeprowadzili badanie na 22 tysiącach osób z populacji BPD. Badacze oceniali, czy któraś z farmakoterapii stosowanych u osób z BPD obniża ryzyko samobójstwa.
Jedynie leczenie za pomocą leków na ADHD powiązano ze zmniejszeniem ryzyka skutecznej lub nieskutecznej próby samobójczej u osób z borderline. Efekt ten był bardzo znamienny statystycznie (p=0,001) i oznaczał zmniejszenie ryzyka o 17%.
Jednocześnie niektóre leki zwiększały to ryzyko. Zastosowanie benzodiazepin związane było ze zwiększonym (o 61%) ryzykiem samobójstwa. Dodatkowo leczenie lekami przeciwdepresyjnymi powiązano z ryzykiem większym o 38%, a leczenie lekami przeciwpsychotycznymi o 18% większym ryzykiem.
Stabilizatory nastroju
Leczenie stabilizatorami nastroju nie miało żadnego wpływu na ryzyko samobójstw. Jak wiadomo, stabilizatory nastroju nie wykazują żadnego działania u osób z zaburzeniem borderline.
Oczywiście wzięto pod uwagę początkowy stan psychiczny pacjentów (przed włączeniem leku). A zatem powyższe efekty nie wynikały z tego, że np. osoby w ciężkim stanie dostawały najczęściej benzodiazepiny. A w tej populacji najczęściej pojawiały się samobójstwa. Zatem wynik ten nie wynika z różnic w protopatii (początkowej psychopatologii).
Autorzy podkreślają, że:
“leki na ADHD powinny być głównym lekiem stosowanym u osób z zaburzeniem borderline z objawami ADHD i zachowaniami samobójczymi”.
Co więcej, stwierdzają, że ponieważ “leczenie benzodiazepinami było konsekwentnie związane z wyższym ryzykiem zachowań samobójczych (…) wydaje się rozsądne nie przepisywanie tych leków pacjentom z BPD”.