W ostatnich latach lekarze coraz częściej przepisują leki nasenne dla seniorów. Wynika to z licznych problemów ze snem, które są często związane z przewlekłymi chorobami, bólami, zmianami w rytmie dobowym oraz stresem. Skoro jest to tak popularne, naukowcy zastanawiają się nad skutkami zażywania leków nasennych i coraz częściej badają ten temat. W niniejszym artykule przyjrzymy się badaniom naukowców z Uniwersytetu Waszyngtona w St. Louis. Sugerują one, że suworeksant (lek nasenny często stosowany przez seniorów), może zmniejszać poziom białek związanych z chorobą Alzheimera. Szczegóły badania opisaliśmy w dalszej części artykułu.
Bezsenność seniorów
Bezsenność wśród seniorów jest poważnym problemem zdrowotnym, dotykającym znaczną część populacji w dojrzałym wieku. Zaburzenia snu w tej grupie mogą być spowodowane różnorodnymi czynnikami. Przykładowo przewlekłymi chorobami, bólem, problemami ze zdrowiem psychicznym czy też naturalnymi zmianami w rytmie okołodobowym związanymi ze starzeniem się organizmu.
Badania wykazują, że nawet do 50% osób powyżej 65. roku życia doświadcza trudności z zasypianiem lub utrzymaniem ciągłości snu. Problemy te często prowadzą do obniżenia jakości życia, pogorszenia funkcji poznawczych oraz zwiększonego ryzyka upadków i innych urazów.
W odpowiedzi na te wyzwania, seniorzy w Polsce coraz częściej sięgają po leki nasenne jak benzodiazepiny, doksylamina czy ostatnio suworeksant. Jednakże boimy się, że długotrwałe stosowanie takich środków może prowadzić do szeregu negatywnych skutków ubocznych. Zaskakujące jest zatem nowe odkrycie naukowców z Uniwersytetu Waszyngtona w St. Louis. Otóż suworeksant, może zmniejszać poziom białek związanych z chorobą Alzheimera! Czy będzie to nowy lek na leczenie chorób otępiennych?
Suworeksant jako jeden z leków nasennych dla seniorów
Suworeksant jest lekiem zatwierdzonym do leczenia bezsenności i działa jako antagonista receptorów oreksynowych. Natomiast receptory te mają ogromne znaczenie dla ośrodkowego układu nerwowego (OUN), ponieważ odgrywają rolę w stymulowaniu apetytu oraz regulują stan czuwania i snu. Niedobór oreksyny związany jest z narkopleksją, czyli chorobą neurologiczną zaburzającą rytm okołodobowy.
Badania pokazują, że pacjenci przyjmujący suworeksant mają zauważalną poprawę zapisu polisomnograficznego. Ponadto wydłuża się u nich czas efektywnego czuwania po wybudzeniu oraz skraca czas oczekiwania na sen. Konkludując, jest to jeden ze skutecznych leków nasennych przepisywanych dla seniorów.
Leki nasenne dla seniorów – związek między suworeksantem a Alzheimerem
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków FDA zatwierdziła suworeksant jako lek nasenny dla seniorów i nie tylko. Okazuje się, że ta substancja może mieć potencjał jako lek o zmienionym zastosowaniu w zapobieganiu chorobie Alzheimera.
Przebieg badania
Naukowcy z Uniwersytetu Waszyngtona w St. Louis, podzielili 38 zdrowych uczestników w wieku od 45 do 65 lat na trzy grupy:
- otrzymujących placebo,
- 10 mg suworeksantu,
- 20 mg suworeksantu.
Po podaniu leku przez dwie noce zebrano próbki płynu mózgowo-rdzeniowego, aby zmierzyć poziom beta-amyloidu (Aβ) i tau, kluczowych białek związanych z Alzheimerem.
Wyniki
Badania wykazały, że uczestnicy, którzy otrzymali wyższą dawkę suworeksantu, mieli obniżony poziom beta-amyloidu o 10-20% i fosforylowanego tau o 10-15% w porównaniu do grupy placebo. Zmniejszenie poziomu tych białek jest istotne, ponieważ ich nagromadzenie w mózgu prowadzi do rozwoju objawów Alzheimera.
Badanie to jest kolejnym krokiem w poszukiwaniu nowych metod leczenia i zapobiegania chorobie Alzheimera. Mimo że suworeksant już jest dostępny na rynku jako lek nasenny dla seniorów, jego potencjalne zastosowanie w walce z Alzheimerem wymaga dalszych badań.
Przyszłość
Pomimo że wyniki są obiecujące, badania były wstępne i obejmowały tylko krótkoterminowe podanie leku nasennego. Badacze podkreślają, że konieczne są dalsze badania, aby ocenić długoterminowy wpływ suworeksantu na zapobieganie lub opóźnianie rozwoju Alzheimera. Tymczasem dbanie o dobrą jakość snu może być jednym z wielu kroków w kierunku ochrony zdrowia mózgu zwłaszcza u seniorów.
Proszę pamiętać, aby skonsultować się z lekarzem w celu znalezienia najbezpieczniejszych i najskuteczniejszych metod radzenia sobie z bezsennością.
Dla osób zainteresowanych tematem bezsenności seniorów artykuły o podobnej tematyce:
- Leczenie bezsenności u osób starszych za pomocą CBT.
- Ile godzin snu potrzebują osoby starsze?
- Jak spowolnić starzenie? Zatrzymaj zegar biologiczny.
Natomiast wskazówki do dbania o higienę snu opisaliśmy w tym artykule.
Bibliografia:
De la Herrán-Arita AK, Guerra-Crespo M i Drucker-Colín R. Narcolepsy and orexins: an example of progress in sleep research. Front Neurol. 2011 Apr 18;2:26
Kornum BR, Faraco J i Mignot E.Narcolepsy with hypocretin/orexin deficiency, infections and autoimmunity of the brain. Curr Opin Neurobiol 2011; 21(6):897-903
Herring WJ, Snyder E, Budd K i wsp. Orexin receptor antagonism for treatment of insomnia. A randomized clinical trial of suvorexant. Neurology 2012; 79(23):2265-2274
Lucey BP, Liu H, Toedebusch CD, Freund D, Redrick T, Chahin SL, Mawuenyega KG, Bollinger JG, Ovod V, Barthélemy NR, Bateman RJ. Suvorexant Acutely Decreases Tau Phosphorylation and Aβ in the Human CNS. Ann Neurol. 2023 Jul;94(1):27-40. doi: 10.1002/ana.26641. Epub 2023 Apr 20. PMID: 36897120; PMCID: PMC10330114.
